Philip Reeve geniet geen grote populariteit in de Lage Landen, terwijl de Britse lezers en critici met hem weglopen. Hoe komt het dat zijn werk niet aanslaat bij het Nederlandstalige publiek?
In ‘Een moordend systeem’ is de wereld radicaal veranderd sinds een nucleaire ramp. Om te kunnen overleven, hebben de steden zich overgegeven aan de ultieme vorm van kapitalisme: stadsdarwinisme. Ze verplaatsen zich als schepen of op enorme rupsbanden en maken jacht op elkaars energiebronnen, waarbij een survival of the fittest geldt. Er heerst een strenge hiërarchie en ‘Oudtech’ is van grote waarde. Verschillende groeperingen maken jacht op deze kernwapens uit het verleden.
De wereld is knap uitgedacht en zeer detailrijk beschreven. Maar Reeve verliest zich vaak in ellenlange beschrijvingen, waarbij de aandacht van de lezer al snel verslapt. Door de hoge densiteit vragen zijn boeken echter om een aandachtige leesbeurt. ‘Een moordend systeem’ is een wirwar van verschillende verhaallijnen en de personages zijn niet bepaald memorabel. De meerderheid van de figuren — op de hoofdpersonages Tom en Hester na — zijn stereotypen. Een bijkomende moeilijkheid is dat Reeve geen strikte scheidingslijn tussen Goed en Kwaad hanteert. Deze keuze is realistisch en lovenswaardig, maar maakt het lastig om de vele partijen uit elkaar te houden.
De romance van Tom en Hester vormt de rode draad in het kwartet. De twee tegenpolen vallen voor elkaar aan het eind van Levende steden, nadat Londen is vernietigd door het kernwapen MEDUSA. In Jagersgoud ondervinden ze de nodige relationele problemen: een kus tussen Tom en marktgravin Freya drijft Hester ertoe om diens ijsstad Anchorage te verraden aan een andere tractiestad. Uit spijt — of is het angst om Tom te verliezen? — redt ze Anchorage vervolgens van de ondergang, waarna ze er samen een stabiel leven opbouwen, dat in Helse machines opnieuw bedreigd wordt wanneer hun tienerdochter Wren de benen neemt met het ‘Blikken boek’, de sleutel tot een Oudtech-wapen waar alle partijen op azen.
Tom en Hester zijn verreweg de interessantste personages en bepaald geen stereotiepe. De rolverdeling is omgedraaid: Tom heeft zachte, vrouwelijke trekjes, terwijl Hester juist keihard is. De vraag is echter in hoeverre deze relatie op liefde gebaseerd is. Is Tom wel zo goedhartig en naïef? Of heeft hij donders goed begrepen wat ‘survival of the fittest’ inhoudt en klampt hij zich daarom aan de sterke, maar monsterlijke Hester vast? En houdt Hester oprecht van Tom, of vooral van het idee dat er iemand om haar geeft? Zo’n egocentrische relatie past perfect in een wereld waar het ieder voor zich is.
‘Een moordend systeem’ is een rijk, maar ook een zeer chaotisch verhaal — niet alleen vanwege de vele verhaallijnen en personages, maar ook in stilistisch opzicht. Zonde. Reeve heeft de bouwstenen voor een succesverhaal, maar hij is een onnauwkeurige metselaar. Hij is geen meester-verteller en daarom zal zijn serie ‘the survival of the fittest’ binnen de fantastische jeugdliteratuur niet winnen.
 
(Dit is een abstract van een artikel van Kyra Fastenau. De volledige tekst is verschenen in De Leeswelp 8, 2012.)
[Kyra Fastenau] Verberg tekst

Dit is het (niet los te lezen) tweede deel in een reeks en het vervolg op 'Mortal engines'*. De verhalen zijn gesitueerd in de toekomst. Na de Zestig-Minutenoorlog is de wereld veranderd in een wildernis. De steden zijn zelfstandige staten die zich op rupsbanden voort kunnen bewegen. Tom (17) en de gehandicapte Hester ontkomen in dit deel ternauwernood aan een vijandige aanval. Met hun luchtschip landen zij in de ijsstad Anchorage. Die blijkt veranderd te zijn in een spookstad, onder het bewind van de zeer jonge markgravin Freya. Zij besluit haar toevlucht te zoeken in het Dode Continent, de nieuwe naam voor Amerika. Het verhaal is opgebouwd uit drie delen. Naast de avonturen speelt ook de (liefdes)relatie tussen de twee hoofdpersonen een belangrijke rol. Tussen de regels door geeft de auteur zijn kritiek op de huidige maatschappij, waaronder de ontwikkeling van de technologie. De volheid van het verhaal vraagt van de lezer enige concentratie en uithoudingsvermogen. Daarom voor betere lezers vanaf ca. 13 jaar. Verberg tekst