'Je wordt datgene waarmee je je omringt.' Het is een uitspraak die me op de rem doet duwen wanneer ik de aandrang voel om even te kijken op Facebook. Mijn huid is namelijk dun en een rondje Facebook vult mijn hoofd met beeld- en geluidsflarden die al even ongewenst zijn als de zomerhit die na een supermarktbezoek in je hoofd blijft dreunen. Ook Patricia Lockwood, notoir Twitteraar, wil haar hoofd niet langer vullen met het zwerfvuil dat toevallig langskomt, of dat nu een foto is van het perfecte ontbijt of een tweet van een politicus. De Amerikaanse dankt haar bekendheid en haar succes nochtans grotendeels aan het internet. Haar gedicht 'Rape Joke', dat een persoonlijke ervaring mengt met meer algemene opmerkingen over verkrachting, ging viraal. Daarna schreef ze de memoir Priestdaddy (over haar leven bij haar vader, een getrouwde katholieke priester) en nu is er dus haar eerste roman, Hier hoor je niemand over. Ook daarin blijft ze dicht bij het eigen leven.

Het naamloze hoofdpersonage is een vrouw van in de dertig. Ze is beroemd geworden met de online post 'Kan een hond een tweeling zijn?' In tegenstelling tot Lockwood heeft ze van het internet haar werk gemaakt. Terwijl Trump zich opmaakt voor het presidentschap reist ze de wereld rond om onder het licht van hete podiumlampen haar internetexpertise uit de doeken te doen. Omdat de vrouw helemaal opgaat in haar online leven zijn haar man, ouders, broer en zus niet meer dan het foute bericht dat ze hebben gepost of de beschamende emoji die ze hebben geappt.

In het tweede deel van de roman dringt het echte leven zich op. De zus van het hoofdpersonage krijgt een baby met het syndroom van Proteus, iets wat ook de zus van de schrijfster overkwam. Het kind zal hooguit enkele maanden leven.

Lockwoods roman bestaat uit korte alinea's die van elkaar gescheiden zijn door witregels, een vorm die ook Jenny Offill koos voor haar roman Afdeling ongewisse zaken. ­Offill verbond de versplinterde vorm van haar tekst met de versnipperde aandacht van een jonge moeder. Bij Lockwood dringt de vergelijking met de tweet zich op, al zal je lang moeten zoeken om Twitterberichten te vinden die zo gestileerd zijn als die van de Amerikaanse schrijfster.

Woordkunstenaar

Lockwood spreekt niet van het net maar van de portal, een handig woord dat associaties oproept met deuren en zwarte gaten waarin je zomaar kan verdwijnen. Dat laatste doet de internetexpert dan ook. De lezer surft mee op dezelfde stroom aan details en verhalen. Via foto's van hondjes van beroemdheden en vragen in de zoekbalk (Waarom is mijn tong niet meer zo roze als vroeger? Ga ik dood?) komen we terecht in een grimmiger tijdsgewricht. De portal verliest haar onschuld voor zover ze die al ooit gehad heeft: complottheorieën beginnen welig te tieren en cybercriminelen dienen zich aan.

Hier hoor je niemand over is een roman in twee tonen. De eerste deel is komisch, gevat, overweldigend. De schrijfster is scherp wanneer ze het heeft over de eenvormige internettaal of over hoe woorden als 'toxisch' dankzij het internet overal opduiken. In het eerste deel wil ze de lezer zo graag laten lachen dat het bij momenten vermoeiend wordt, en soms verrast Lockwood daarbij te weinig. Zo zijn de grappen over debiele diëten en andere bizarre hypes voorspelbaar.

De tweede toon is doorleefd, intenser, zonder dat de ironie compleet overboord wordt gegooid. De vrouw keert terug naar Ohio waar ze haar zus bijstaat. Het leven wint aan textuur en het hoofd van de vrouw begint zich te vullen met andersoortige beelden en gedachten. Bovenal is daar het pasgeboren kind met zijn wild kloppend hart.

Echt subtiel is dit pleidooi voor het echte leven niet, bij momenten is het zelfs drammerig. Mij kon dit boek het meest bekoren op zinsniveau; Lockwood is een echte woordkunstenaar. Kijk maar: 'Elke dag moest hun aandacht zich verleggen, als de glinstering van een school vissen, van het ene op het andere moment, naar iemand anders om te haten.'

Vertaald door Nicolette Hoekmeijer, Atlas Contact, 222 blz., 22,99 € (e-boek 12,99 €). Oorspr. titel: 'No one is talking about this'.

Verberg tekst

Hoe overleef je het internet, dat je opslokt en uitbraakt, waar je jezelf schaamteloos uitvent? Dit is de debuutroman van Patricia Lockwood (VS, 1982). Lockwood is erg veelzijdig: ze schrijft essays en kritieken, proza en poëzie. Ze is gelauwerd Twitteraar @TriciaLockwood. Naast de memoires ‘Priestdaddy’ schreef zij de ook bejubelde dichtbundels ‘Balloon Pop Outlaw Black’ en ‘Motherland Fatherland Homosexuals’. Haar gedicht ‘Rape Joke’ ging viraal. Ze is hilarisch, hysterisch, een razende tornado. Zo ook hier. Een influencer reist wat af dankzij haar virale tweet “Kan een hond tweeling zijn?” Zij leeft voor het ‘portaal’, online is haar alles. Maar online is niet alles. De daverende trein van massahysterie stokt abrupt in een stofwolk vol doodse stilte. Heilig leven groeit uit tot hartverscheurend verdriet. Een ongeboren nichtje lijdt aan het Proteussyndroom en de leesfout in haar DNA kan niet worden hersteld. Late abortus is verboden in het conservatieve Ohio. De baby wordt geboren in uitzinnige liefde. Wat is echt en wat is nep? Dit boek is een ode aan wat we niet zien. Stond op de shortlist Women's Prize for Fiction 2021. Staat op de shortlist Booker Prize 2021. Verberg tekst