Toen Hind Eljadid nog een kleuter was, gingen haar ouders uit elkaar. Het werd een vechtscheiding, waar ook letterlijk geweld bij kwam kijken en een contactverbod. Ze bleef bij haar moeder wonen, samen met haar zus Fatima-Zahra, op den Dam, de Antwerpse achterstandwijk waar armoede zo gewoon was dat niemand er nog aandacht aan besteedde. Maar moeder was ziek. Dag na dag werd ze magerder. Op haar 33e bleven van haar tanden alleen nog rotte stompjes over, waardoor ze beter getrokken konden worden en vervangen door een kunstgebit.

Over die moeder, en over de iets oudere Fatima-Zahra, die haar kleine zus regelmatig in bescherming nam, schreef Eljadid het boek Kruimeldief , meestal in proza, maar soms ook in de spoken-wordstijl die we van haar gewoon zijn. Fatima-Zahra, kunstschilder en illustrator, maakte er indringende tekeningen bij. Het is een rauw boek, over opgroeien aan de zelfkant en veel te vroeg verantwoordelijkheid moeten opnemen, over verplicht worden partij te kiezen en door je moeder geleerd worden hoe je je middenvinger naar je vader moet opsteken, ook al weet je niet goed wat het betekent en heb je er door de pijn te zien die dat gebaar bij hem veroorzaakt meteen weer spijt van. Spreek met / twee woorden luidt de titel van een acht pagina’s lang gedicht in het boek waarin twee regels om de haverklap terugkomen: ‘Ik bloed / in overvloed’.

Kruimeldief is geen hagiografie. Heiligen komen er niet in voor. Noch de moeder, die al te vaak over losse handjes beschikt en haar kinderen bijna versmacht omdat ze geliefd wil worden en aan een gebrek aan zelfrespect lijdt, noch de dochters, die zich schamen om haar en soms terugslaan, komen in aanmerking. Daarvoor zijn ze te veel mensen van vlees en bloed, getart door het leven en de nakende dood, want dat de moeder niet lang zal leven, besef je van meet af aan. Nee, Kruimeldief is een elegie, een klaagdicht voor een overleden moeder dat vooral bijzonder oprecht is. Opgroeien onder haar vleugels was hard en heeft littekens nagelaten die nooit zullen verdwijnen, schrijft Eljadid, maar het was ook een leerschool voor het leven. Kruimeldief is kortom een moederboek dat zowat alle voorgaande in de schaduw plaatst.

****

 

EPO, 149 blz., € 19,90.

Verberg tekst

Literair debuut van de Antwerpse woordkunstenaar Hind Eljadid (1993) die bekend is in de poetry slamwereld en van haar eigen platform ‘ZonderWolk’ (Podium voor woord, muziek, rap en dans). Haar zus Fatima-Zahra Eljadid (1992) illustreerde de uitgave. Op intieme en persoonlijke toon doet Hind verslag van hun roerige en traumatische jeugd in een arme Antwerpse wijk. Als de zussen nog heel jong zijn, scheidt hun moeder van hun gewelddadige vader die hen nog lang daarna stalkt en intimideert. Moeder wordt ernstig ziek en vanaf hun negende en tiende jaar zijn ze mantelzorger en runnen het complete huishouden. Totdat mama op haar 42e uiteindelijk sterft. Prachtig en ontroerend verhaal over een traumatische jeugd in een Vlaams/Marokkaans immigrantengezin. De levenslust en kracht van de twee jonge vrouwen zijn inspirerend. Prettig leesbaar proza met duidelijke poetry slam invloeden. Voor een groot, jong en multicultureel publiek.