Handschrift
Latijn
Ms. 441 - Liber fratris Adriani But [titel titelblad]
15de eeuw; tweede helft 15de eeuw
15de eeuw; tweede helft 15de eeuw (1450)
Ms. 441 - Liber fratris Adriani But [titel titelblad]
15de eeuw; tweede helft 15de eeuw
15de eeuw; tweede helft 15de eeuw (1450)
Bevat
-
Onderdeel Ms. 441 - Theologische stellingen met aantekeningenAdrianus But
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 1r-18v
- Annotatie inhoud
- Incipit: 'Nota quod crimen totius humanitatis... Utrum signorum et rerum tam fruibilium quam vtilium doctrina christiana sit'; explicit: 'per Christum reuelantur et gaudium de restauracione eorum'
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Elementa seu dignitates venerabilis Procli [titel explicit]Heymericus de Campo
- Auteur
- Heymericus de Campo
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 19r-39r
- Annotatie inhoud
- Foute toeschrijving aan Proclus Diadochus (411 - 485), Afbeeldingen in inkt: De namen van de dierenriem geplaats op de lichaamsdelen van een mannelijke figuur, omringd door medische stellingen (Lat.) (24r); twee diagrammen met de maanfasen (24v); concentrische cirkels die een theologische en filosofische wereldbeeld weergeven (28r)
- Personen
- Heymericus de Campo (1395 - 1460), auteur, Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Filosofische en theologische stellingenAdrianus But
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 39v-46r
- Annotatie inhoud
- Incipit: 'Genus secundum Iohannem in quinto Metaphisice dicitur [quatuor] modis'; explicit: 'quod laute splendideque cenabat, maledicta audiuit. Finis. Deo gratias', F. 46 is blanco
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Commenta super Libros philosophie tam naturalis quam supernaturalisDavid Judocus
- Auteur
- David Judocus
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 47r-180v
- Annotatie inhoud
- Commentaar op Aristoteles' Physica en Metaphysica, F. 180v is blanco
- Personen
- David Judocus (tweede helft 15de eeuw (?)), auteur, Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Preek over de seculiere clerusAdrianus But
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 181r-189r
- Annotatie inhoud
- Incipit: 'Non audis quanta aduersum te dicunt testimonia'; explicit: 'et nunc cottidie per nos incarnatum, in secula benedictum. Amen'
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Ars fidei catholicaeNicolaus Ambianensis
- Auteur
- Nicolaus Ambianensis
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 189v-194v
- Personen
- Nicolaus Ambianensis (1147 - ca. 1203), auteur, Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Rhetorica nova et brevis et colores rhetoriciJacobus Izelgrinus
- Auteur
- Jacobus Izelgrinus
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 195r-209r
- Annotatie inhoud
- Transcriptie en samenvatting door Adrianus But van de lessen die hij in 1464 gevolgd heeft bij Jacobus Izelgrinus in Parijs; f. 195r: 'Magistri Jacobi Yzelgrini Ytalici Noua incipit rethorica breuis sed multum compendiosa quam anno Domini m.ccc.lxiiii Parisius in scolis fratrum minorum inchoauit. Cuius lectiones interdum fr. Adrianus visitans multa ab eo audiui excellentissimi oratoris insignia. Itaque de omnibus dictis suis hoc paruum memoriale mihi seruare uolui atque per modum exemplaris figure per manum meam scripto studui redigere anno quo supra Parisius me studente' (Cfr. De Poorter 1934, p. 497), Bevat boomdiagrammen met rhetorische begrippen (202v, 210r-v)
- Personen
- Jacobus Izelgrinus (tweede helft 15de eeuw (?)), Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - De insidiis regis Francorum in domum BurgundicamAdrianus But
- Auteur, kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 214v-218v
- Annotatie inhoud
- De titel hierboven is ontleend aan de editie van deze kroniek door Kervyn de Lettenhove in 'Chroniques relatives à l'histoire de Belgique sous la domination des Ducs de Bourgogne', Brussel: Hayez, 1870, Kroniek van de jaren 1463-1478, geschreven door Adrianus But in 1482, F. 214v: 'Parisius me scolari de Dunis in venerabili collegio sancti Bernardi relocato...'
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), auteur, kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Epistole varie tam pontificum quam aliorum hominumAdrianus But
- Kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 219r-225v
- Annotatie inhoud
- Bevat: (f. 219r) 'Poggii epistola ad summum pontificem Nicholaum quintum, anno m.cccc.liij'; f. 220v blanco; (f. 221r) 'Epistola Pii pape secundi ad Philippum Burgundie ducem nobilissimum Flandrieque comitem strenuissimum', i.e. de begeleidende brief bij de bul 'Ezechielis prophetae'; (f. 225r) 'Copia bulle seu missiue magni Turchi directa Pio secundo supremo pontifici'
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Quedam littere siue missiue quondam directe scolaribus de Dunis domino Petro…Adrianus But
- Samensteller, geadresseerde, kopiist
- Adrianus But
- Geadresseerde
- Petrus Vaillant
- Collatie
- ff. 226r-233r
- Annotatie inhoud
- Bevat in totaal 25 brieven geschreven voornamelijk door geloofsgenoten uit de abdij van Ten Duinen of uit de streek. De eerste vijf zijn zowel aan Vaillant, een studiegenoot van But aan het Bernarduscollege, als aan But zelf gericht, en zijn geschreven in 1463. De overige twintig zijn enkel aan But gericht en dateren van 1463 en later
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), samensteller, geadresseerde, kopiist, Petrus Vaillant (tweede helft 15de eeuw (- begin 16de eeuw?)), geadresseerde
-
Onderdeel Ms. 441 - Professi dompni Johannis abbatis Dunensis qui cepit anno Domini m.cccc.lvij gubernareAdrianus But
- Auteur, kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 233v
- Annotatie inhoud
- Lijst met monikken van de abdij van Ten Duinen die gelofte hebben afgelegd onder het abbatiaat van Jan Crabbe, met enkele data van overlijden. Bijgehouden tot 1384
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), auteur, kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Nomina comitum aquarum territorii Furnensis ab anno 1400 usque in annum 1586
- Collatie
- ff. 234r
- Annotatie inhoud
- Lijst met de namen van monniken van de Duinenabdij die de functie van watergraaf hebben uitgeoefend in Veurne, In de linker bovenmarge is een naam met datum toegevoegd: 'Jacop Tempelberghe, 1380', Door één hand opgelijst, waarschijnlijk rond 1586. Adrianus But verschijnt ook in deze lijst
-
Onderdeel Ms. 441 - Sermo B. Roberti primi Dunensis et secundi Clarevallensis abbatis in anniversaria…Godefridus Altissiodorensis
- Auteur
- Godefridus Altissiodorensis
- Kopiist
- Carolus De Visch
- Collatie
- ff. 234v
- Annotatie inhoud
- Foute toeschrijving aan Robertus de Brugis, Deze tekst is niet van de hand van Adrianus But, wel van Carolus de Visch
- Personen
- Godefridus Altissiodorensis (1115/20 - 1188), auteur, Carolus De Visch (1597 - 1666), kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Sequuntur opuscula ad que ex inherti otio quid melius esset temptandum animus…Adrianus But
- Auteur, kopiist
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 235r
- Annotatie inhoud
- Korte tekst over noodweer in 1464. Incipit: 'Anno Domini 1464 circa festum Remigii (...) cecidit tanta tempestas ventorum ut in dunis arbores cum radicibus euellerentur'
- Personen
- Adrianus But (1437-1488), auteur, kopiist
-
Onderdeel Ms. 441 - Brief aan Adrianus But van Walterus Vossaert, 16 december 1463Walterus Vossaert
- Auteur, kopiist
- Walterus Vossaert
- Geadresseerde
- Adrianus But
- Collatie
- ff. 236r-v
- Annotatie inhoud
- Op f. 236v staat het adres van But in Parijs. Ook op f. 236v: 'Troch, 1589, Waetergraue. Leal ou riens'
- Personen
- Walterus Vossaert (tweede helft 15de eeuw), auteur, kopiist, Adrianus But (1437-1488), geadresseerde
- Titel
- Ms. 441 - Liber fratris Adriani But [titel titelblad]
- Auteur, kopiist
- Adrianus But 1437-1488 Walterus Vossaert tweede helft 15de eeuw-
- Auteur
- Heymericus de Campo 1395 - 1460 David Judocus tweede helft 15de eeuw (?)- Nicolaus Ambianensis 1147 - ca. 1203 Jacobus Izelgrinus tweede helft 15de eeuw (?)- Godefridus Altissiodorensis 1115/20 - 1188
- Geadresseerde
- Petrus Vaillant tweede helft 15de eeuw (- begin 16de eeuw?)
- Kopiist
- Carolus De Visch 1597 - 1666
- Taal
- Latijn
- Datum
- 15de eeuw; tweede helft 15de eeuw
- Datering (handschrift)
- 15de eeuw; tweede helft 15de eeuw (1450)
- Groepstitel
-
Kroniek|Q185363
Traktaten theologie
Sermoenen|Q60797
Brief|Q133492
Lijst heersers of dignitarissen
- Collatie
- Papier (Wikidata Q11472), ii + 236 ff. + i : ill.; 29 x 21 cm
- Annotatie inhoud
-
Notitieboek van Adrianus But, kroniekschrijver en monnik van de Duinenabdij. De kroniek is tot 1483 bijgehouden
Op het recto van het titelblad: 'Liber fratris Adriani But, religiosi [et portarii] de Dunis, in quo dignitates venerabilis Procli primo, deinde commenta [Dauidis judoci] super libros philosophie tam naturalis quam supernaturalis, postremo rethorica [Jacobi Iselgrini et] colores [rhetorici ac] missiue dictate per eundem sub patrum atque fratrum Dunensium nomine [continentur. Item et sermo R. Roberti habitus in anniuersaria depositione S. Bernardi]; de toevoegingen tussen vierkante haken zijn van latere handen
Verso voorste schutblad: 'Liber beate Marie de Dunis sub custodia domini Cristiani de Hondt, 1493'
De perkamenten schutbladen bevatten officiële afschriften door (frater?) Poissenot van een oproep tot getuigenissen uitgevaardigd in Dijon op 28 augustus 1405; betrokken personen zijn Richard Chancey, Girart Moriset, Penessart
Ongefolieerd blanco folio tussen ff. 18-19; ongefolieerd tekstfragment bijgevoegd tussen ff. 2-3, 5-6, 10-11
- Vormelijk aspect
- lombarden|Q28670094, gedecoreerde initialen|Q63872683, technische illustraties / schema's / diagrammen|Q857780, gotische hybrida, gotische semi-hybrida, gotische cursiva recentior
- Band
- Middeleeuwse band, op het voorste plat 'Dignitates Procli (...)'
- Eigendomsmerk
- Adrianus But 1437-1488, Christiaan de Hondt eind 15de eeuw (- begin 16de eeuw?), Cisterciënzerabdij Ten Duinen (S.O.Cist.)
- Bibliografie
-
De Poorter, A., Catalogue des manuscrits de la bibliothèque publique de la ville de Bruges (Catalogue général des manuscrits des bibliothèques de Belgique 2), Gembloux: Duculot, 1934, p. 496-500
Busine, L. - Ludo Vandamme e.a., Besloten wereld, open boeken: Middeleeuwse handschriften in dialoog met actuale kunst, Tielt: Lannoo, 2002, p. 111
Laughlin, M. F., The Rethorica Nova attributed to Jacobus Izelgrinus. Edited from Ms. 441 of the Public Library at Bruges with excerpts from the Tractatus de coloribus Rethoricis preserved in the same manuscript, Washington: The Catholic University of America Press, 1947
Isaac, M.T., Les livres manuscrits de l'Abbaye des Dunes d'après le catalogue du XVIIe siècle (Livre - Idées - Société 4), Verviers: Gason, 1984, p. 241, 261, 275-276, 404, 431-432, 458-459, 468
Le Loup, W. e.a., Vlaamse kunst op perkament: handschriften en miniaturen te Brugge van de 12de tot de 16de eeuw, Brugge: Stadsbestuur, 1981, p. 194-195
Haye, "Briefe aus der Studentenzeit. Die Pariser Korrespondenz des Adrian de But (1437-1488)", 'Analecta Cisterciensia', 55 (2005), 269-300
van Belleghem, Doenja (ed.), De Duinenhandschriften : over de manuscripten van de cisterciënzerabdij Ten Duinen in het Grootseminarie Brugge en de Openbare bibliotheek Brugge, Brugge: Openbare Bibliotheek, 2016
- Bibliografische annotatie
- Microfilm beschikbaar op aanvraag
- Tentoonstelling
-
Mmmonk: Middeleeuwse Monastieke Manuscripten - Open - Netwerk - Kennis, https://mmmonk.be/
Besloten wereld, open boeken, Brugge
Vlaamse kunst op perkament, Brugge, 1981